De herstellende people pleaser
Waarom je ‘ja’ zegt terwijl alles in je lijf ‘FUCK NO’ schreeuwt
⚠️ Is dit maskeren of iets anders?
In het vorige artikel had ik het over maskeren: je gedrag aanpassen om te ‘passen’ binnen de verwachtingen van anderen.Maar people pleasing is een ander beestje.
Waar maskeren gaat over niet opvallen, gaat people pleasing over aardig gevonden worden – koste wat kost. Het is geen strategie om erbij te horen, maar een reflex om conflict, afwijzing of spanning te vermijden.
Wie ben jij als niemand iets van je wil?
Het was 16u. Ik stond voor de spiegel. Mijn gezicht herkende ik – maar wie daarachter zat, voelde als een vreemde.
Niet omdat ik mezelf letterlijk vergeten was. Maar omdat ik al zo lang bezig was met de juiste versie van mezelf spelen, dat ik niet meer wist wie ik was als er niemand iets van me nodig had.Zoveel jaren glimlachen, inschikken, sociaal ‘vlot’ zijn. Zoveel keren “Tuurlijk!” zeggen… terwijl mijn lijf “FUCK NO” riep.
Mijn hoofd voelde leeg. Mijn lijf gespannen. Alsof ik elk moment uit elkaar kon knappen.
En ik besefte: dit is geen overprikkeling. Dit is ondergrens-bewaking.
Ik had mezelf opgevoed om lief te zijn. Vriendelijk. Makkelijk. En vooral: niet lastig. Maar ondertussen was ik mezelf kwijtgeraakt in al die goedbedoelde ja's.
Het leven als sociaal kameleon
Ik was een kameleon.Altijd aan het scannen: wat wil de ander horen? Lijk ik sympathiek genoeg? Niet te veel? Niet te raar?
Iemand vroeg iets. Iets kleins. Of groots. Of ronduit onredelijks.En automatisch zei ik: “Ja hoor!” Mijn mond glimlachte. Mijn lijf trok samen. En daarna kwam het schuldgevoel richting mezelf: “Waarom zei ik weer ja?”, “Waarom liet ik mezelf alweer in de steek?”.
Antwoord: omdat mijn brein dacht dat dat veiliger was. Want pleasen voelde veiliger dan mezelf zijn. Zelfs al putte het me uit.
De vriend die ‘nee’ zei – en de klik die volgde
Ik vroeg aan een vriend of hij wou afspreken. Hij stuurde me een bericht en zei:
“Nee. Geen zin.”
Geen uitleg. Geen excuus. Geen sorry. Gewoon: nee.
Eerst voelde ik me gekwetst. Afgewezen. Maar daarna… voelde ik bewondering. En jaloezie. Hoe vrij moet je je voelen om dat zomaar te zeggen?
En toen besefte ik iets pijnlijks:
⚡ Als ik de grens van iemand anders als kwetsend ervaar, ligt dat niet aan hen. Het ligt aan míjn gebrek aan grenzen.
Ik verwachtte onbewust dat anderen net zo vaak over hun grenzen gingen als ik. Die simpele “nee” was voor mij revolutionair.
Waarom neurodivergente mensen extra vatbaar zijn voor pleasen
People pleasing is geen karakterfout. Het is een overlevingsstrategie. Een fawn response, een diep ingesleten stressreactie.
Voor mensen met ADHD, autismespectrumstoornis (ASS) of HSP is deze reflex vaak extra sterk:
Rejection Sensitivity Dysphoria (RSD)
Vooral bij ADHD: kritiek voelt als een steek in je hart. Dus vermijd je afwijzing met alle middelen.
Sensorische overload bij conflict.
Bij ASS of HSP: spanning voelt zó intens dat je liever toegeeft dan de confrontatie aangaat.
Onzekerheid over sociale scripts.
Vooral bij ASS: als je sociale signalen niet goed leest, kan pleasen als ‘veilige default’ aanvoelen.
Wat is de fawn response precies?
De meeste mensen kennen fight, flight of freeze.Maar er is nog een vierde reactie: fawn – je aanpassen, pleasen, verdoven.
Volgens onderzoek (Hall, 2019) ontstaat deze reactie vaak bij mensen die langdurig in sociale onveiligheid leefden. Je leert dan: “Als ik lief ben en geef wat jij wil, ben ik veiliger.”Voor veel neurodivergente mensen – die al jong leerden dat hun gedrag “te veel” was – is dat patroon pijnlijk herkenbaar.
Fawned gedrag herken je bijvoorbeeld zo:
Je zegt automatisch “ja”, ook al voel je weerstand.
Je maakt voortdurend excuses voor je grenzen.
Je voelt je verantwoordelijk voor de emoties van anderen.
Je voelt pas rust als iedereen om je heen oké is – zelfs als jij dat niet bent.
Van chronisch ja-zegger naar gezonde grenzen
Hier zijn vijf praktische manieren om te oefenen met nee zeggen, zonder jezelf te verliezen:
✅ 1. Geef jezelf tijd voordat je antwoordt
✍️ Zeg: “Ik denk er even over na.” Of: “Ik laat het je straks weten.”📌 Tussenruimte = ruimte voor jezelf.
✅ 2. Check je lichaam eerst
✍️ Gespannen schouders? Een brok in je keel?📌 Dat is je lijf dat ‘nee’ zegt terwijl je hoofd nog twijfelt.
✅ 3. Oefen kleine, veilige ‘nee’s
✍️ Begin bij de kassa: “Nee, geen bonnetje.”📌 Elke kleine ‘nee’ versterkt je interne spier.
✅ 4. Schrijf je eigen anti-pleasing-script
✍️ Bijvoorbeeld: “Ik ben niet verantwoordelijk voor hoe iemand zich voelt over mijn grens.”📌 Format om te oefenen:
❓ Situatie: Iemand vraagt iets last-minutes.
🧠 Oude script: “Ja hoor, tuurlijk!”
💬 Nieuw script: “Ik snap dat het belangrijk is. Ik kijk even of ik ruimte heb en kom bij je terug.”
✅ 5. Leer van mensen die hun grenzen dragen zonder drama
✍️ Observeer hoe zij ‘nee’ zeggen zonder zich te verontschuldigen.📌 Mijn vriend z’n simpele “nee” voelde eerst hard, maar werd mijn les in zelfrespect.
💬 Herken jij dit?
People pleasing voelt veilig, tot je merkt dat je je eigen waarheid steeds vaker inslikt. Je hoeft niet te kiezen tussen vriendelijk zijn en jezelf verliezen.
👉 Wanneer zei jij voor het laatst ‘ja’ terwijl alles in jou ‘nee’ schreeuwde? Laat het me weten in de reacties of stuur een DM. Ik ben zelf ook nog in herstel, soms zeg ik ja wanneer ik nee zou willen zeggen. Maar alles op zijn tijd. Herken je jezelf als people pleaser of herstellende people pleaser en hoe heeft dit een impact op je leven? Jouw verhaal kan een ander helpen hun stem terug te vinden.
📚 Bronnen
Hall, J. (2019). The Fawn Response in Trauma Survivors.
Price, J. L. et al. (2019). Rejection Sensitivity and Emotion Regulation in Adults with ADHD.